RYS HISTORYCZNY
Starania o to, aby w Chełmku powstał Warsztat Terapii Zajęciowej zaczęły się już na początku 1998 roku, z inicjatywy rodziców osób niepełnosprawnych z Chełmka. Obok rodziców osobami żywo zainteresowanymi i zaangażowanymi w to dzieło byli wolontariusze, którzy po otwarciu Warsztatów zostali zatrudnieni i do tej pory pracują w WTZ. Wspominają ten okres, jako ‘kolędowanie’ od drzwi do drzwi i kwestowanie na rzecz powstania miejsca rozwoju dla osób niepełnosprawnych.
Głównym problemem, w uskutecznieniu zrodzonego pomysłu, były kłopoty lokalowe. Pierwotnie placówka WTZ miała się mieścić w Bobrku, w zabytkowej oficynie przy pałacu Sapiehów. Jednakże bariery architektoniczne i fatalny stan zabudowań spowodowały, że plan utworzenia tam warsztatów się nie powiódł.
Dalsze poszukiwania odpowiedniego budynku doprowadziły do biurowca na terenach przemysłowych Chełmka, w którym mieścił się dawniej Zakład Urządzeń Technicznych ‘Technoskór’. Duży, trzykondygnacyjny budynek, który przez pięć lat stał, jako pustostan, stanowił zbędny i bardzo kosztowny balast dla ‘Technoskóru’. Z powodu wysokich opłat budynek został przekazany do majątku skarbu państwa.
O tych krokach dowiedział się, utworzony w Chełmku z inicjatywy kilku osób – przyjaciół osób niepełnosprawnych, Zarząd Regionalny Fundacji im. Brata Alberta. Okazało się, że istnieje możliwość odzyskania budynku od skarbu państwa. Pomysł zaadoptowania budynku pod Warsztaty Terapii Zajęciowej został zaakceptowany.
Procedury prawne, prowadzące do przejęcia budynku, trwały około pół roku i zakończyły się późną jesienią 1999 roku. Zezwolenie na otwarcie Warsztatów Terapii Zajęciowej wpłynęło, dzięki przychylności ówczesnych władz Chełmka – burmistrza Janusza Cory i z-cy burmistrza Andrzeja Saternusa, dnia 15 listopada, a oficjalne otwarcie miało się odbyć 15 grudnia.
Zatem na zorganizowanie wszystkiego i przygotowanie budynku do stanu użyteczności został miesiąc. Przeprowadzenie kapitalnego remontu w tak krótkim czasie, przy minimalnych nakładach finansowych, wydawał się niemożliwy. Okazało się jednak, że operatywność i dotychczasowe doświadczenie osób zaangażowanych w tworzenie WTZ, na czele z ówczesnym kierownikiem panem Grzegorzem Dulem, pozwoliło tak pokierować pracami, że ekipy remontowe zdążyły na czas.
Parter budynku przeznaczony na Warsztat Terapii Zajęciowej został wykończony i oddany do użytku dnia 15 grudnia 1999 roku. Początek funkcjonowania Warsztatu był bardzo spokojny. Zaczęto od prac porządkowych. Pierwotnie warsztat liczył 12 osób personelu i 30 podopiecznych. Do dziś większość osób nadal pracuje w WTZ.
25 marca 2000 roku, w Międzynarodowym Dniu Świętości Życia, Jego Eminencja Ksiądz Kardynał Franciszek Macharski dokonał uroczystego poświęcenia Warsztatów Terapii Zajęciowej w Chełmku. W 2002 roku Warsztaty i Świetlica Terapeutyczna w Chełmku przyjęły imię patrona Księcia Kardynała Adama Stefana Sapiehy.
TERAŹNIEJSZOŚĆ
Aktualnie w Warsztacie Terapii Zajęciowej w Chełmku wykończone są i oddane pod terapię dwa piętra budynku przy ulicy Przemysłowej 2. Mieści się tu 8 pracowni, w których co dzień bierze udział w zajęciach 40 podopiecznych z gmin: Chełmek i Oświęcim (miejscowości: Bobrek, Chełmek, Oświęcim, Gorzów, Brzezinka). Są oni dowożeni busem warsztatowym. Do 2007 roku był nim czerwony dziewięcioosobowy Volkswagen, później srebrny Renault na 16 osób, a od 2018 roku wygodny Mercedes, którego zakup został częściowo dofinansowany ze środków PFRON.
Od 1999 roku budynek, w którym mieści się WTZ Chełmek bardzo się zmienił. Poczyniono wiele mniejszych i większych inwestycji zmieniających obraz i pierwotny charakter tego miejsca. Własnym sumptem wyczyszczono i odremontowano pomieszczenia użytkowe. Z większych remontów, w roku 2006, firma ENVOS z Chełmka, założyła na piętrach użytkowych budynku centralne ogrzewanie. Od tego czasu nikt już nie uskarżał się na zimno, choć przy większym wietrze pomieszczenia szybko się ochładzały, z powodu nieszczelnych, czterdziestoletnich okien. Problemowi temu zaradzono w roku 2009, kiedy firma OKNOHIT z Oświęcimia wymieniła wszystkie okna budynku (ponad 100). Potężna ta inwestycja była współfinansowana przez Zarząd Krajowy Fundacji im. Brata Alberta, z ks. Prezesem T. Isakowiczem – Zaleskim na czele, pana A. Bąka z Nowego Jorku, pana I. Achtelika z firmy OKNOHIT z Oświęcimia oraz przede wszystkim przez wszystkich przyjaciół, darczyńców i ludzi dobrej woli, których 1%, decyzją Zarządu Krajowego Fundacji im. Brata Alberta, został przekazany na ten cel. W kolejnych latach zostały odnowione łazienki, położono glazurę w korytarzu na piętrze oraz w kilku pracowniach a także odnowiono pokrycie dachu. W dalszym etapie przeprowadzono gruntowny remont holu i dolnego korytarza, odmalowano i odświeżono pracownie. W 2016 roku przeprowadzono remont elewacji budynku, który w większości pokrywał fundusz z tytułu szkód górniczych. Kolejną dużą inwestycją było zrobienie chodników i parkingów z kostki brukowej.
Podopieczni WTZ Chełmek od 2009 roku uczestniczą w różnych projektach współfinansowanych przez Europejski Fundusz Społeczny.
- W 2009 roku pięcioro uczestników WTZ Oświęcim uczestniczyło w projekcie „Rodzina w Kryzysie” realizowanym w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki, Priorytet VII, Poddziałanie 7.1.2 rozwój i upowszechnianie aktywnej integracji przez Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie. Wybrani beneficjenci programu spełniali następujące warunki: są mieszkańcami Powiatu Oświęcimskiego, są w wieku aktywności zawodowej, nie pracują, są objęte wsparciem pomocy społecznej, są niepełnosprawne intelektualnie lub psychicznie. Celem głównym projektu był wzrost ich aktywności społeczno – zawodowej. Projekt ten zaplanowany był na 4 lata, podczas których wzięło w nim udział 20 uczestników.
- W 2010 roku dwoje uczestników WTZ Chełmek było beneficjentami dwóch programów przeznaczonych dla osób z autyzmem – „Organizacja modelu wsparcia w dziedzinie zatrudnienia osób dorosłych z autyzmem” oraz „Wsparcie zatrudnienia osób dorosłych z autyzmem”.
- Od listopada 2010 do marca 2011 roku kilkoro uczestników WTZ Chełmek brało udział w szkoleniu zawodowym w ramach projektu „Wyrównać Szanse Osób Niepełnosprawnych w Małopolsce” współfinansowanym ze środków UE w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego.
ORGANIZUJEMY
Przez dziesięć lat działalności Warsztaty Terapii Zajęciowej w Chełmku stały się znanym i szanowanym w powiecie oświęcimskim partnerem do współpracy dla sektora prywatnego, państwowego i pozarządowego.
Współpraca ze szkołami:
- zorganizowanie przedstawienia „Kamienie”, w którym występowali uczniowie Gimnazjum w Chełmku i uczestnicy WTZ Chełmek
- wystawianie przedstawień grupy teatralnej ‚Żółta Ciżemka’ dla uczniów szkół powiatu oświęcimskiego
- udział w spotkaniach integracyjnych w lokalnych szkołach
- prowadzenie w WTZ lekcji wychowawczych o niepełnosprawności dla uczniów szkół podstawowych, średnich i gimnazjów
- uczestnictwo w programie wolontariatu Zespołu Szkół Powiatowych w Chełmku
- organizowanie kiermaszy i wystaw twórczości w szkołach
- itp.
Współpraca z Ośrodkami Kultury:
- organizowanie wystaw twórczości osób niepełnosprawnych z WTZ Chełmek w MOKSiR Chełmek i OCK Oświęcim
- korzystanie ze sceny MOKSiR w Chełmku do prób grupy teatralnej ‚Żółta Ciżemka’
- organizowanie Ogólnopolskiego Przeglądu Twórczości Osób Niepełnosprawnych ARLEKINY w OCK Oświęcim
- organizowanie balów przebierańców w MOKSiR Chełmek
- itp.
Współpraca z urzędami:
- organizowanie kiermaszy okazjonalnych w urzędachudział w Dniach Miasta Chełmka
- udział w Powiatowych Dniach Organizacji Pozarządowych w Oświęcimiu
- udział w projekcie Rodzina w Kryzysie organizowanym przez Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie i Europejski Fundusz Społeczny
- itp.
Współpraca z służbami:
- pogadanki i spotkania z policją
- organizowanie zabawy andrzejkowej i spotkań wielkanocnych dla wszystkich uczestników WTZ (Chełmek, Oświęcim, Jawiszowice i Przeciszów) w OSP Gorzów
- itp.
Współpraca z organizacjami pozarządowymi:
- współorganizowanie przeglądów, zawodów
- udział w festiwalach, zawodach, itd.
- udział w sieci lokalnej
- itp.
Inne:
- współpraca z Domem Pomocy Społecznej w Bobrku
- organizowanie wycieczek dla uczestników (krajowych i zagranicznych)
- organizowanie pielgrzymek dla rodzin uczestników
- itp.
OSIĄGNIĘCIA
Uczestnicy Warsztatów Terapii Zajęciowej z Chełmka święcą sukcesy na międzynarodowych i ogólnopolskich festiwalach twórczości plastycznej, teatralnej, na zawodach sportowych, itd. Niektórzy z uczestników są rozpoznawalni już w całej Polsce.
Oto niektóre z naszych najważniejszych sukcesów należą:
- Wyróżnienie na IX Międzynarodowym Biennale Sztuk Plastycznych w Krakowie w 2006 roku
- I nagroda i wyróżnienie na X Międzynarodowym Biennale Sztuk Plastycznych w Krakowie w 2008 roku
- Najwyższe nagrody w II, III, IV edycji konkursu plastycznego ‚Świat Nikiforów’ Fundacji Wspólna Droga
- II nagroda w kategorii grafika, rysunek w VII Ogólnopolskim Konkursie Plastycznym Sztuka Osób Niepełnosprawnych w 2009 roku
- I i II miejsce w ALBERTIANIE w 2007 i 2010 roku
- Trzykrotne wyróżnienie podczas Gaudium w KrakowieGrand Prix, I miejsce w 2010 roku oraz III miejsce w 2009 roku podczas Tyskiej KLANZY
- Zdobycie II nagrody na Festiwalu w Podolanach w 2010 roku
- itd.